1) Tính pháp lý của “Giáo điểm tin mừng – Linh mục Trần Đình Long”
Giáo điểm tin mừng (GĐTM) tại 1201/12 Nguyễn Văn Tạo, xã Hiệp Phước, huyện Nhà Bè, thành phố Hồ Chí Minh là một “chi nhánh” thuộc giáo xứ Phú Xuân, một cơ sở (theo quy mô địa giới) tôn giáo của giáo hội Công giáo VN do Giáo phận thành phố Hồ Chí Minh quản lý.
Phụ trách “Giáo điểm tin mừng” là Linh Mục Giuse Trần Đình Long, người được Tổng giáo mục Tp.HCM Bùi Văn Đọc bổ nhiệm ngày 3 tháng 10 năm 2017.
GĐTM là một tổ chức tôn giáo cấp thấp nhất (theo quy mô hành chính, tương tự cấp xã của hệ thống chính quyền) trực thuộc Giáo hội Công giáo VN nên có những hoạt động tôn giáo giới hạn nhất định (theo quy định của giáo luật, hiến chương GHCG, Luật tín ngưỡng tôn giáo 2016). Lm Tràn Đình Long lấy tên Slogan “Lòng chúa thường xót” làm khẩu hiệu cho tôn chỉ hoạt động của Giáo điểm như là thông điệp nhắn gửi cộng đồng dân Chúa tại GĐTM này luôn sống trong tâm tình phó thác và trông cậy vào Lòng thương xót của Chúa!
2) GĐTM có được sản xuất hàng hóa hoặc ấn phẩm tôn giáo không?
Các sản phẩm hàng hóa được sản xuất có nguồn gốc từ GĐTM gồm móc khóa, quạt giấy, ảnh thánh, sách kinh, ấn phẩm công giáo; Radio, bản ghi âm/ghi hình…
Nếu mục đích sử dụng nội bộ không thu tiền thì các tổ chức tôn giáo (bao gồm Giáo điểm tin mừng) được phép sản xuất, xuất bản các sản phẩm trên. Nhưng nếu các sản phẩm trên được bán rộng rãi và có thu tiền thì GĐTM phải đăng ký kinh doanh/đăng ký doanh nghiệp. Tuy nhiên, Pháp luật hiện thời không có quy định nào xem tổ chức tôn giáo là một tổ chức kinh tế(doanh nghiệp theo Luật doanh nghiệp 2014, nhà đầu tư, tổ chức kinh tế theo Luật đầu tư 2014) để được phép kinh doanh.
Tổ chức tôn giáo muốn hoạt động kinh doanh có hoặc không mục đích lợi nhuận thì phải ĐKKD/ĐKDN. Luật tín ngưỡng, tôn giáo 2016 cũng không quy định việc kinh doanh trong TCTG. Do vậy GĐTM muốn hoạt động kinh doanh phải cử 1 cá nhân với tư cách độc lập đứng ra ĐKKD; hoặc dùng tài sản của TCTG lấy danh nghĩa một pháp nhân để ĐKDN (nhưng hiện pháp luật cũng chưa điều chỉnh cụ thể về tài sản của TCTG có được dùng để hoạt động kinh doanh hay không…)
3/ Cơ sở/Tổ chức tôn giáo có được thành lập doanh nghiệp?
TCTG có được kinh doanh, thành lập doanh nghiệp. Các chức sắc, chức việc, người tu hành có được làm chủ DN, có được làm việc theo hợp đồng lao động? Tất cả câu hỏi trên chưa có lời giải vì LTNTG đã không đề cập đến vấn đề này. Câu trả lời là được cũng không sai, mà không được cũng đúng!
Với khả năng vận dụng pháp luật linh động, Luật sư Nguyễn Văn Trọng sẽ tư vấn thấu đáo trong trường hợp một tổ chức tôn giáo muốn hoạt động kinh doanh hoặc phát sinh lợi nhuận trong quá trình hoạt động. Hoặc tài sản của TCTG được giải quyết thế nào khi có tranh chấp xảy ra…
Luật tín ngưỡng, tôn giáo 2016 được ban hành chỉ điều chỉnh các khoản quyên góp, tài trợ theo một kế hoạch cụ thể (nghị định 162/2017), và đã thiếu sót khi không điều chỉnh về quản lý sử dụng tài sản là tiền công đức (khoản đóng góp hình thành bộc phát/bất kỳ thời điểm) tại tổ chức tôn giáo. Các vấn đề nảy sinh hiện nay là tiền công đức do ai quản lý, chi tiêu sử dụng thế nào; việc công khai minh bạch; hậu quả pháp lý khi phát sinh tranh chấp tiền công đức, các khoản đóng góp khác của cá nhân tổ chức…
4/ Linh mục Trần Đình Long có được sử dụng tiền công đức cho nhu cầu/mục đích cá nhân không?
Do tiền công đức cũng không được điều chỉnh trong LTNTG, dù vậy nghĩa thông thường thì tiền công đức là tài sản công/tài sản chung, người đóng góp khi bỏ vào luôn có ý nghĩ muốn cho tổ chức/cơ sở tôn giáo để chi tiêu vào hoạt động chung chứ không bao giờ nghĩ rằng “đây là tiền tôi muốn cho riêng cha Long” (nếu muốn cho riêng Lm Long để tiêu xài cá nhân thì chắc chắn họ sẽ nói cụ thể luôn, đại khái là: “đây là tiền con gửi riêng cho cha để cha mua cái áo mới để mặc, để xây nhà riêng cho thân mẫu để ở…” Mà hiểu theo nghĩa Luật phòng chống tham nhũng thì, Tiền/tài sản mà đưa riêng cho vị cán bộ công chức nào cũng là vì CBCC đó có chức vụ ABC gì đó, làm việc trong cơ quan gì đó nên người khác mới gửi; chứ nếu không chắc gì họ đã gửi(?))
Vì lẽ đó có thể nói rằng, Lm Long không được dùng tiền/tài sản công đức vào mục đích riêng cho mình hoặc người thân khi được cá nhân/tổ chức gửi cho Lm vì họ nghĩ gửi cho người có tư cách là Linh mục chứ không phải gửi cho người với tư cách là ông Trần Đình Long như công dân bình thường!
Có một số thông tin trên mạng cho rằng Lm Long đã dùng tiền quyên góp/công đức để xây biệt thư riêng; Hoặc dùng tiền công đức để mua chuộc, dàn dựng người làm chứng tại các bài giảng. Nếu thông tin này có thật thì người đăng thông tin đó cần dẫn chứng căn cứ pháp lý để chứng minh (VD: Giấy CN quyền sử dụng đất đứng tên Trần Đình Long hoặc người nhà Lm) Nếu không chứng minh được thì người đăng tin có dấu hiệu vu khống, làm nhục người khác!
5/ Các hoạt động tôn giáo, hoạt động phụng vụ của Lm Trần Đình Long có được phép hoặc phải xin phép Nhà nước không?
Vì mọi công dân đều phải sống và làm việc theo hiến pháp và pháp luật, do vậy hoạt động tôn giáo tại Giáo điểm tin mừng cũng phải xin phép nhà nước, cụ thể là cơ quan tuyên giáo, UBND các cấp, phòng nội vụ cấp huyện.
Cũng như Luật đầu tư, Luật Doanh nghiệp, tổ chức tôn giáo có thể đăng ký nội dung hoạt động thường xuyên (thực hành giáo lý, giáo luật, lễ nghi tôn giáo, truyền bá, giảng đạo…); đăng ký bổ sung nếu có các hoạt động phát sinh khác (Tổ chức cầu an, Lễ rước Đức giám mục…) với cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Vì là tổ chức tôn giáo cấp thấp nhất trong cơ cấu tổ chức của Giáo hội công giáo VN nên GĐTM có nhiều hạn chế trong hoạt động tôn giáo/sinh hoạt phụng vụ và phải tuân theo hiến chương/giáo luật riêng của Giáo phận Tp.HCM
6/ Các video đăng tải thánh lễ, bài giảng của Linh mục Trần Đình Long trên Youtube có vi phạm pháp luật?
Đa phần các video ấy đều có nội dung lành mạnh, có ý nghĩa tôn giáo tích cực nên không vi phạm về pháp luật tự do tín ngưỡng, thông tin trên mạng Internet, mạng viễn thông. Trường hợp các chủ kênh YT khai thác các video thu từ GĐTM nhằm ục đích chèn quảng cáo thu lợi nhuận, thì số tiền thu được phải đóng gớp vào quỹ chung (có thể quỹ do GĐTM quản lý). Trường hợp doanh thu phát sinh trên 100 triệu đồng/năm thì phải kê khai và nộp thuế TNCN/TNDN. Trường hợp những người có hình ảnh được đăng tải trên YT trong các video ấy yêu cầu cắt bỏ hình ảnh, hoặc chia lợi nhuận từ doanh thu, hoặc bồi thường (nếu bị thiệt hại) thì cũng được cơ quan thẩm quyền xem xét giải quyết theo Luật sở hữu trí tuệ/Bộ luật dân sự.
7/ Hoạt động tôn giáo hằng ngày tại GĐTM có vi phạm pháp luật không?
Nếu trong qua trình hoạt động dù đã đăng ký nội dung theo Nghị định 162/2017/NĐ-CP, nhưng phát sinh nội dung tuyên truyền chống phá, xuyên tạc, vu khống chế độ; xúc phạm danh dự cá nhân, gây chia rẽ đoàn kết dân tộc (VD Bôi nhọ lãnh đạo không có căn cứ, nói xấu tôn giáo khác); hoặc lợi dụng hoạt động tôn giáo để trục lợi (VD Thu tiền người tham dự thánh lễ, dùng tiền công đức để mua xe hơi); hoặc góp phần gây ô nhiễm môi trường, làm mất an ninh trật tự (VD Để giáo dân xả rác tràn lan, phát loa âm thanh lớn)… Thì có thể xem xét xử lý các hành vi vi phạm pháp luật trên đối với người đại diện/phụ trách GĐTM là Lm Trần Đình Long.
Ngược lại nếu không có căn cứ kết luận hoạt động tôn giáo tại GĐTM vi phạm pháp luật thì nhà nước và xã hội nên tạo điều kiện và tuyên dương “hiện tượng GĐTM này” bởi nơi đây rõ ràng đã đem lại nhiều hy vọng và dấu hiệu lạc quan cho đời sống tâm linh của nhiều người. Nhiều người đã thừa nhận rằng khi tới Giáo điểm tin mừng họ như được thêm sức mạnh để vượt qua bệnh tật, họ thấy niềm vui và tin yêu cuộc sống hơn; nghe bài giảng của cha Long họ từng ngày hoàn thiện và sống tốt hơn, kính Chúa yêu người hơn. Ngoài ra, đối với một số người dân địa phương xã Hiệp Phước cạnh GĐTM nhờ đông đảo người dân thập phương ghé thăm mà họ có thêm việc làm, thêm thu nhập từ kinh doanh khách vãng lai (VD Kinh doanh nhà nghỉ, quán nước, xe ôm, vận tải hành khách…)
8/ Linh Mục Trần Đình Long có làm phép lạ được không? có chữa bệnh được không?
Sự thật Lm Long không phải hoặc ít ra chưa phải là Thánh nên hoàn toàn không có phép lạ và khả năng chữa bệnh gì cả. Mọi người, nhất là người Công giáo (người theo đạo Thiên Chúa) đều biết rằng: Linh mục là người đại diện của Chúa Giêsu/Chúa Kitô/Thiên Chúa, qua Lm mà Thiên Chúa thực hiện những dấu chỉ, những bí tích của tôn giáo hoặc bằng một cách nào đó không thể trực quan và diễn tả được ban cho một ai đó (con người/loài người) những ân sủng/phép lạ (VD: Một số người đã lên GĐTM nghe Lm Long giảng đạo, đã nhắn tin nhờ Lm Long cầu nguyện, thế rồi Bệnh tự nhiên hết không phải uống thuốc hay phẫu thuật gì cả; Người thân trong gia đình bổng nhiên bỏ ma túy, Mẹ con mất liên lạc nhiều năm nay được gặp lại…). Sau đó những ân sủng đó khiến người được ban đã chia sẻ lan truyền và thông tin càng ngày nhân rộng thêm đến hàng trăm hàng ngàn người biết. Tiếng lành đồn xa, cộng với hiệu ứng mạng XH thời đại số mà GĐTM đã trở thành “hiện tượng tôn giáo” nổi tiếng khắp VN và cả hải ngoại.
Ở góc độ tôn giáo thì như lời Kinh thánh: “Ở đâu có hai hoặc ba người tụ họp nhân danh Thầy, thì Thầy ở giữa những người ấy.” (Mt 18,20) – Nghĩa là nhiều người cùng cầu nguyện nhân danh Thiên Chúa thì sẽ được ngài ban ơn! Tôn giáo luôn đi đôi với tín ngưỡng, mà tín ngưỡng chính là niềm tin của con người được thể hiện thông qua những lễ nghi bao gồm lời cầu nguyện: K1Đ2 LTNTG2016
Chuyện lạ mà cũng không lạ! trong giới y khoa và khoa học tâm lý, nhiều chuyên gia đã thừa nhận: muốn bệnh mau khỏi, yếu tố tâm lý, sự tin tưởng phó thác, niềm lạc quan hy vọng luôn là liều thuốc vô giá khiến cho cơn đau mau khỏi và bệnh tật mau qua! Hơn thế Khi có đức tin và sức mạnh siêu phàm của thiên nhiên mà con người không giải thích được, hẳn nhiên sẽ không loại trừ yếu tố thần linh. Và như vậy “Phép lạ” tại Giáo điểm tin mừng ở Nhà Bè, Tp.HCM là có thật. Do vậy không nên xét đoán, chỉ trích các tín độ của Lm Long bao lâu khoa học mà chưa giải mã được các hiện tượng lành bệnh không thuốc men và phẫu thuật mà do Lời cầu nguyện của cộng đoàn GĐTM…
> Xem thêm